Πολλοί είναι αυτοί που χαρακτηρίζουν τη γεωργία ως «εργοστάσιο δίχως στέγη». Η απουσία «στέγης» δεν ενέχει κινδύνους μόνο για την παραγωγή αλλά και για την υγεία των παραγωγών. Κίνδυνοι οι οποίοι διευρύνονται ακόμη περισσότερο αν συμπεριλάβουμε και την έννοια του «εργοστασίου».
Με πρόσφατη δημοσίευση της EUROSTAT/ESAW προκύπτει ότι ο αγροτικός τομέας κατέχει την 4η θέση ανάμεσα σε 22 τομείς, όσον αφορά στον αριθμό μη θανατηφόρων και θανατηφόρων ατυχημάτων. Περαιτέρω ανάλυση που έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος AGROSH+ ανέδειξε ότι
- το 95% των μηχανικών ατυχημάτων (ανατροπές τρακτέρ, πτώσεις δέντρων κ.ά.) στον αγροτικό τομέα αφορά άνδρες ηλικίας 30-39 ετών.
- o δείκτης ατυχημάτων στους αγρότες και στους εργάτες γης είναι υψηλότερος σε σχέση με τους εργαζόμενους στον βιομηχανικό τομέα.
- τα αγροτικά ατυχήματα είναι αρκετά σοβαρά. Ο μέσος χρόνος ανάρρωσης – απουσίας από τις γεωργικές εργασίες , μετά από ένα περιστατικό να φτάνει τις 39 ημέρες.
- οι οδηγοί αγροτικών μηχανημάτων πάσχουν από οσφυαλγία σε ποσοστό κατά 10% υψηλότερο από το γενικό πληθυσμό
- οι αγρότες ηλικίας άνω των 50 ετών εμφανίζουν έκπτωση ακοής κατά 50%.
- η επικινδυνότητα από τη μη ασφαλή χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων είναι ιδιαίτερα υψηλή.
- σημαντική θεωρείται και η εμφάνιση συμπεριφορικών και ψυχικών διαταραχών, η οποία ωστόσο συνήθως δεν αντιμετωπίζεται με την πρέπουσα σημασία
Ποια είναι όμως τα αποτελέσματα από την έκθεση των αγροτών σε τόσους κινδύνους κατά την άσκηση των εργασιών τους ;
Σύμφωνα με την κα Δέσποινα Φυτιλή, ειδική ιατρός εργασίας και Επιμελήτρια Α΄ στο Θριάσιο Νοσοκομείο, τα αποτελέσματα αυτά ομαδοποιούνται σε :
- Αναπνευστικές παθήσεις: Άσθμα, ρινίτιδα, οξεία και χρόνια βρογχίτιδα, πνευμονίτιδα κ.ά.
- Δερματολογικές: Αλλεργική δερματίτιδα, κνησμός, φωτοευαισθησία, εγκαύματα, μελάνωμα, ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής, τσιμπήματα, τέτανος
- Τοξικές επιδράσεις και νεοπλασματικές παθήσεις, κυρίως σε σχέση με τα φυτοφάρμακα
- Ατυχήματα: Θανατηφόρα και μη από συγκρούσεις, παγιδεύσεις, πτώσεις, πυρκαγιές, ασφυξία, ηλεκτροπληξία, καθώς και επιμολύνσεις, εγκαύματα τριβής, κατάγματα, ακρωτηριασμοί κ.ά.
- Άλλες σωματικές παθήσεις :Τενοντίτιδα, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, σύνδρομο Raynaud από τις δονήσεις των χεριών, εκφυλιστικές αλλοιώσεις, κοίλες μεσοσπονδυλίων δίσκων, επαγγελματική βαρηκοΐα, ηλίαση, θερμοπληξία (στη ζέστη, υποθερμία (στο κρύο)
- Συμπεριφορικές και ψυχολογικές παθήσεις:Κατάθλιψη, άγχος, αυτοκτονίες
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Κριτσάς προτρέπει τους παραγωγούς του να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας κατά την διάρκεια των γεωργικών τους εργασιών για την αποφυγή ατυχημάτων και άλλων προβλημάτων υγείας. Ένα χρήσιμο εργαλείο για την πρόληψη των κινδύνων είναι και ο ευρωπαϊκός οδηγός για την ασφάλεια και υγεία στον αγροτικό τομέα, τον οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ.